Financiële instellingen zijn verplicht om verdachte transacties bij de Financial Intelligence Unit (FIU) te melden middels een Melding Ongebruikelijke Transactie (MOT).
Het doen van deze meldingen bij de FIU helpt witwassen en terrorismefinanciering te bestrijden en te voorkomen, maar wat is een Melding Ongebruikelijke Transactie precies?
In dit artikel geven we antwoord op deze vraag. We bespreken wat de melding precies inhoudt en wat er met een dergelijke MOT wordt gedaan.
Wat is een Melding Ongebruikelijke Transactie (MOT)?
Een Melding Ongebruikelijke Transactie (MOT) is een melding bij de FIU-Nederland van een ongebruikelijke transactie op de rekening van een klant. Een ongebruikelijke transactie kan duiden op financieel-economische criminaliteit (FEC).
Ongebruikelijke transacties kunnen worden herkend door het daadwerkelijke gedrag op de rekening van de klant te vergelijken met het verwachte transactiepatroon dat vanuit het klantbeeld is opgesteld.
Een transactie buiten het verwachtingspatroon kan bijvoorbeeld bestaan uit grote hoeveelheden contante opnames/stortingen, onverklaarbare transacties met een hoog-risicoland of een onduidelijke herkomst- of bestemming van de geldstromen.
Wanneer een ongebruikelijke transactie wordt geconstateerd, voert een KYC Analist of CDD Analist onderzoek naar deze transactie uit. In de meeste gevallen kunnen de ongebruikelijke transacties verklaard worden vanuit dit onderzoek en zijn er geen vervolgstappen nodig.
Wanneer een transactie vanuit verder onderzoek niet (voldoende) verklaard kan worden, spreken we van een verdachte transactie. Een dergelijke transactie dient altijd bij de FIU gemeld te worden als een Melding Ongebruikelijke Transactie (MOT).
Het onderzoek wordt uitgevoerd op basis van risico-indicatoren, welke opgedeeld worden in objectieve en subjectieve indicatoren. Als er een ongebruikelijke transactie op basis van een objectieve indicator wordt vastgesteld, moet er altijd een Melding Ongebruikelijke Transactie (MOT) gedaan worden.
Wanneer meld je een ongebruikelijke transactie?
Als een transactie aan de hand van subjectieve of objectieve factoren verdacht geacht wordt, moet er binnen 14 dagen een Melding Ongebruikelijke Transactie (MOT) gedaan worden bij de FIU. Zij voeren vervolgens verder onderzoek uit naar de transactie(s).
Het kan voorkomen dat een ongebruikelijke transactie op het eerste oog verdacht lijkt, maar uiteindelijk verklaarbaar is. In dit geval is het van belang dat vastgelegd wordt welke stappen ondernomen zijn om de risico’s te mitigeren.
Het mitigeren van een transactierisico kan bijvoorbeeld een verklaring van de klant zijn waarmee de analist voldoende overtuigd is van de validiteit van de transactie. Dit dient dan door middel van documentatie vastgelegd te worden.
Het goed mitigeren en documenteren van aangetroffen risico’s voorkomt dat de financiële instelling vervolgd kan worden voor het niet melden van een verdachte transactie. Het niet melden van een verdachte transactie is namelijk een economisch delict.
Zolang een financiële instelling gedegen onderzoek gedaan heeft en de risico’s voldoende in kaart zijn gebracht en gemitigeerd, heeft de instelling aan diens plichten vanuit de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) voldaan. Wanneer de risico’s niet te mitigeren zijn, is een Melding Ongebruikelijke Transactie (MOT) verplicht.
Een klant mag daarnaast niet op de hoogte gesteld worden van vermoedens van witwassen, terrorismefinanciering of het doen van een Melding Ongebruikelijke Transactie (MOT). Er is vanuit de Wwft namelijk sprake van een ‘tipping off’ verbod.
De gegevens die bij een Melding Ongebruikelijke Transactie (MOT) aan de FIU verstrekt worden, mogen niet gebruikt worden om de financiële instelling te vervolgen vanwege betrokkenheid bij witwassen of het financieren van terrorisme. Een instelling kan tevens niet aansprakelijk gesteld worden voor de schade aan derden als gevolg van de melding.
Wat gebeurt er met een Melding Ongebruikelijke Transactie (MOT)?
Wanneer een Melding Ongebruikelijke Transactie (MOT) bij de FIU is neergelegd, voeren zij verder onderzoek uit. Aan de hand van dit onderzoek wordt vastgesteld of er inderdaad sprake is van significante aannemelijkheid dat een transactie op betrokkenheid bij financieel-economische criminaliteit duidt.
Indien een transactie ook door de FIU als verdacht wordt beoordeeld, speelt de FIU de benodigde informatie door naar de relevante veiligheids- en opsporingsdiensten. Deze opsporings- en veiligheidsdiensten voeren vervolgens verder onderzoek uit.
Nadat er vanuit het onderzoek van de opsporings- en veiligheidsdiensten duidelijk is of er sprake is van een strafbaar feit, kunnen eventueel strafrechtelijke stappen volgen.
KYC professionals bij Etage
Etage 0 is een detacheringsbureau gespecialiseerd in KYC. Onze professionals werken op (tijdelijke) opdrachtbasis bij gerenommeerde opdrachtgevers zoals ABN Amro, ING, Bank Mendes Gans, Robeco en meer. Bekijk onze KYC vacatures of neem contact op om de mogelijkheden voor jouw organisatie te bespreken.
