De Nederlandse overheid werkt aan een herziening van het anti-witwasbeleid. Met minder meldingen, betere samenwerking en een scherpere risicobenadering moet het financiële stelsel beter worden beschermd, zonder onnodige regeldruk voor burgers en ondernemers.
Een noodzakelijke en evenwichtige stap. Tegelijkertijd is het belangrijk om oog te houden voor de bredere maatschappelijke impact van dit beleid. Want ook bonafide organisaties en personen hebben de afgelopen jaren te maken gehad met onbedoelde uitsluiting. Precies daar ligt een kans om beleid en praktijk nog beter op elkaar aan te laten sluiten.
Van ongebruikelijk naar verdacht
In lijn met het Europese AML-pakket verschuift de meldplicht van ongebruikelijke naar verdachte transacties. Dat betekent:
- Minder administratieve druk (van ±2 miljoen meldingen naar circa 50.000)
- Meer focus op daadwerkelijke risico’s
- En meer ruimte voor professionele beoordeling
Voor KYC- en complianceprofessionals betekent dit meer beoordelingsvrijheid en tegelijkertijd meer verantwoordelijkheid. Het biedt de kans om efficiënter en zorgvuldiger te werk te gaan.
De keerzijde van strikter beleid
In de praktijk zien we dat strenge regelgeving en handhavingsdruk in sommige gevallen hebben geleid tot risicomijdend gedrag. Financiële instellingen hebben begrijpelijkerwijs gezocht naar zekerheid, maar dit heeft ook geleid tot situaties waarin bijvoorbeeld kleine stichtingen, religieuze organisaties of andere bonafide partijen moeite hadden om toegang te krijgen tot bancaire diensten.
Hoewel deze uitsluitingen vaak het gevolg zijn van complexe risicoafwegingen, onderstrepen ze wel het belang van balans: tussen veiligheid en toegankelijkheid. In de recente Kamerbrief is die maatschappelijke impact beperkt benoemd. Juist dat verdient in de uitvoeringsfase aandacht.
Wat betekent dit voor jou als professional?
Als compliance officer, KYC/CDD-analist of risk specialist werk je direct met deze veranderingen. De nieuwe regels geven jou meer ruimte om op inhoud te beoordelen en om kritisch te reflecteren.
Vragen die je jezelf kunt stellen:
- Zie ik de mens achter het dossier?
- Kan ik onderscheid maken tussen daadwerkelijk risicovol gedrag en een profiel dat afwijkt van de norm, maar legitiem is?
- Durf ik intern aan te geven waar ruimte voor maatwerk nodig is?
Dat is geen eenvoudige taak. Maar het is precies de reden waarom jouw rol zo belangrijk is.
Wat kunnen organisaties nu al doen?
Een zorgvuldige anti-witwasaanpak vraagt niet alleen om heldere regels, maar ook om een cultuur van bewustwording en reflectie. Organisaties kunnen hierin stappen zetten door:
- Medewerkers te trainen in ethisch redeneren en bias-herkenning
- Te investeren in een cultuur waarin zorgvuldigheid wordt gewaardeerd
- Ruimte te bieden voor maatwerk en uitzonderingen waar nodig
- Gestructureerd in gesprek te blijven met belanghebbenden, zoals maatschappelijke organisaties
- Praktische signalen van medewerkers mee te nemen in het beleid
Daarbij geldt: vooruitkijken werkt het best als je ook leert van het verleden.
Slotgedachte
Witwasbestrijding is cruciaal voor het vertrouwen in het financiële systeem. Maar dat vertrouwen geldt aan twee kanten: ook burgers, organisaties en ondernemers moeten zich eerlijk behandeld voelen.
Als professional in dit domein kun jij bijdragen aan dat vertrouwen. Door alert te zijn op risico’s, maar ook op nuance. Door niet alleen te voldoen aan regels, maar te begrijpen waarom ze er zijn.
Klaar om het verschil te maken?
Bij Etage 0 begeleiden we professionals die verder kijken dan processen en zich bewust zijn van hun rol in een groter geheel. Wil jij werken aan beleid dat werkt en klopt?
Bekijk onze vacatures of neem contact met ons op. Samen bouwen we aan een financieel systeem dat veilig is voor iedereen.
