CDD-wetgeving: relevante wetten voor een gedegen CDD-beleid

Het voldoen aan CDD-wetgeving is een onmisbaar onderdeel binnen een integer CDD-beleid voor financiële instellingen.

CDD-wetgeving heeft als doel het voorkomen dat financiële instellingen worden gebruikt voor witwassen en terrorismefinanciering, maar welke wetten zijn van belang?

In dit artikel gaan we dieper in op deze vraag. We bespreken allereerst kort wat een CDD-beleid precies is en werpen daarna een blik op de relevante wetten binnen het CDD domein.

Wat is een CDD-beleid?

Iedere financiële instelling is verplicht om een goed en gedegen CDD-beleid te voeren. Op basis van relevante CDD-wetgeving staan in een beleid de (praktische) regels en richtlijnen opgenomen die bepalen waaraan een cliëntenonderzoek moet voldoen.

Daarnaast worden in dit beleid de stappen aangeven die genomen moeten worden om tot een gedegen risicobeoordeling van klanten te kunnen komen. De verplichtingen voor het beleid en ook het toezicht op het nakomen van de regels zijn opgenomen in CDD-wetgeving.

Welke CDD-wetgeving is relevant?

De meeste Nederlandse CDD-wetgeving bestaat uit een combinatie van de doorvoering van Europese Anti-witwasrichtlijnen en aanbevelingen van de Financial Action Task Force (FATF). De FATF is een intergouvermentele organisatie en houdt zich bezig met het bestrijden van witwassen en de terrorismefinanciering. Hiervoor hebben zij verschillende wettelijke bepalingen opgesteld.

Zowel in de Europese richtlijnen als in de FATF-aanbevelingen zijn de basisvoorwaarden voor concrete CDD-wetgeving gesteld. De implementatie van deze richtlijnen en voorwaarden zijn in Nederland vastgelegd in onderstaande wetten:

• Wet op het financieel toezicht (Wft)
• Wet ter voorkoming van witwassen en het financieren van terrorisme (Wwft)
• Sanctiewet 1977 (SW)

Wet op het financieel toezicht (Wft)

De Wet op het financieel toezicht (Wft) bevat regels met betrekking op de financiële sector en het toezicht daarop. Deze wet bevat verplichtingen waaraan financiële instellingen moeten voldoen, om de integriteit van de financiële sector en van de bedrijfsvoering te waarborgen.

Het doel van de naleving van de Wft is het voorkomen van relaties met niet-integere partijen. Andere manieren om de integriteit te waarborgen is bijvoorbeeld door het vermijden van reputatieschade en het afwenden van risico’s die de integriteit kunnen schenden.

Het toezicht op de Wet op het financieel toezicht wordt uitgevoerd door De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Hierbij is DNB verantwoordelijk voor prudentieel toezicht (komen partijen hun verplichtingen na?) en de AFM voor gedragstoezicht (hoe gaan instellingen met hun klanten en elkaar om?).

Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft)

In de Wet ter voorkoming van witwassen en het financieren van terrorisme (Wwft) is het belangrijkste deel van de CDD-wetgeving opgenomen. De wettelijke verplichting bij het uitvoeren van een cliëntenonderzoek, staan in de Wwft omschreven.

Door het uitvoeren van een cliëntenonderzoek is een financiële instelling in staat de risico’s van een cliënt in kaart te brengen en hierop in te spelen door eventuele maatregelen te treffen. Op basis van de Wwft dient het cliëntenonderzoek uit de volgende punten te bestaan:

• Vaststellen wie de cliënt is
• Identificatie en verificatie van de identiteit van de cliënt
• Identificatie en verificatie van de identiteit van de UBO bij organisaties
• Identificatie van eventuele vertegenwoordigers
• Vaststellen doel en aard van de relatie
• Vaststellen bron van de gebruikte middelen

Er zijn in de Wwft tevens verwijzingen opgenomen naar situaties waarbij een verscherpt cliëntenonderzoek noodzakelijk is. Daarnaast is in de wet vastgesteld dat er voortdurend controle dient plaats te vinden door middel van monitoring en reviews.

In de wetgeving is ook opgenomen dat er per sector een toezichthouder is. De toezichthouders hebben het recht handhavingsmaatregelen te treffen wanneer een instelling in overtreding is van de wet. Maatregelen zijn bijvoorbeeld het geven van aanwijzingen, opleggen van een boete en/of het publiceren van de getroffen handhavingsmaatregelen.

In de praktijk zijn diverse grootbanken in het verleden boetes opgelegd door toezichthouders als De Nederlandsche Bank (DNB), doordat er niet voldaan werd aan de relevante CDD-wetgeving.

Sanctiewet 1977 (SW)

De Sanctiewet is ook een belangrijk onderdeel van CDD-wetgeving. Deze wet geeft de grondslag waarop de Nederlandse overheid economische of financiële sancties kan opleggen aan landen, personen of organisaties.

Financiële instellingen kunnen te maken krijgen met cliënten die banden hebben met landen of personen waarop sancties zijn gelegd. Bij het uitvoeren van het CDD-beleid, dienen financiële instellingen daarom ook de Sanctiewet na te leven.

Deze wet stelt instellingen in staat financiële middelen te bevriezen van een gesanctioneerde klant en/of het te voorkomen dat financiële middelen of diensten aan een dergelijke klant ter beschikking komen.

Bij voortdurende controles worden klanten aan de sanctielijst getoetst. Een recent voorbeeld waar gekeken naar kan worden zijn de sancties die sinds maart 2022 gelden voor Russische partijen.

Wanneer is er sprake van een succesvol CDD-beleid?

Met het doorvoeren van de hierboven besproken CDD-wetgeving in het CDD-beleid van financiële instellingen, is de sector in staat de risico’s op financieel economische delicten te herkennen en te vermijden.

Met de verplichting gedegen beleid te voeren en hierop toezicht te houden, wordt de veiligheid, het vertrouwen en de integriteit van de financiële markt gewaarborgd. Hiermee is er dus sprake van een succesvol CDD-beleid.

Voldoen aan CDD-wetgeving met Etage 0

Etage 0 is een detacheringsbureau gespecialiseerd in CDD. Onze professionals werken op (tijdelijke) opdrachtbasis bij gerenommeerde opdrachtgevers zoals ABN Amro, ING, Bank Mendes Gans, Robeco en meer. Bekijk onze CDD vacatures of neem contact op om de mogelijkheden voor jouw organisatie te bespreken.