Financiële instellingen zijn verplicht om een Anti Money Laundering (AML)-screening (of AML check) voor iedere klant uit te voeren.
Een instelling dient zijn anti-witwasbeleid op orde te hebben om te voldoen aan zijn wettelijke verplichtingen, maar wat is een AML-screening precies?
In dit artikel gaan we in op bovenstaande vraag en bespreken we het doel van dit onderzoek. Vervolgens bespreken we de verschillende onderdelen waar de check uit bestaat.
Wat is een AML-screening?
Een AML-screening is een onderzoek dat een financiële instelling kan inzetten om te voldoen aan de wettelijke AML-verplichtingen. Het voldoen aan deze wettelijke verplichtingen wordt ook wel ‘AML-compliant’ genoemd.
De screening is één van de hoofdelementen van het cliëntenonderzoek en geeft een duidelijk inzicht in wie de klant is en welke risico’s deze met zich mee kan brengen. De AML-screening wordt meestal met behulp van (verschillende) digitale systemen uitgevoerd.
Door inzicht te hebben in de potentiële risico’s van een klant, kan de instelling gepaste maatregelen nemen om deze te beperken. Daarnaast kan het er zelfs toe leiden dat een klant niet wordt geaccepteerd óf het offboarding-traject in werking gezet wordt. Door middel van de AML-screening wordt noodzakelijke informatie over klanten verkregen om:
- Risico(her)beoordelingen uit te voeren
- Overtredingen van sanctieregels te voorkomen
- Bestuurlijke boetes te vermijden
Daarnaast is een AML check van belang om te voorkomen dat gelden via de financiële instelling verlopen die uit illegale bron zijn verkregen of voor criminele doeleinden worden gebruikt. Met behulp van de screening behoedt de instelling zich ervoor diensten te faciliteren aan criminelen.
De onderdelen van een AML-screening
Bij het aangaan van een relatie is een financiële instelling verplicht om de identiteit van een klant vast te stellen en te verifiëren (de eerste stap van het KYC-onderzoek). Hierbij is het ook van belang om de UBO (Ultimate Benificial Owner) van een rechtspersoon, organisatie of onderneming te identificeren.
In EU-landen bestaan er UBO-registers waarin de UBO’s van de in die landen opgerichte entiteiten zijn ingeschreven. Alle natuurlijke personen kunnen als UBO worden aangemerkt, ook buitenlandse personen.
Het is echter niet altijd mogelijk om deze UBO-registers in te zien. Daarnaast komt het in de praktijk ook voor dat de UBO’s niet goed geïdentificeerd en geregistreerd zijn in het register, wat leidt tot extra onderzoek.
Aan de hand van de (persoonlijke en/of zakelijke) gegevens van de klant wordt de AML-screening uitgevoerd. De screening houdt in dat de klantgegevens worden getoetst aan de volgende vijf onderdelen:
- Sanctielijsten
- PEP-lijsten
- Adverse Media screening
- Transactiemonitoring
- Voortdurende en periodieke reviews
Onderdeel 1: Sanctielijsten
Op basis van de Sanctiewet is het verboden om zaken te doen met partijen waarop sancties berusten. Het is daarom noodzakelijk om tijdens een AML-screening de namen van potentiële en bestaande klanten aan de sanctielijsten te toetsen.
Op de sanctielijsten zijn namen opgenomen van personen en entiteiten die een gevaar vormen voor de internationale vrede en veiligheid. Hierbij kun je denken aan personen en/of entiteiten gerelateerd aan oorlog, terrorisme en mensenhandel.
Wanneer door de financiële instelling wordt geconstateerd dat een klant op een sanctielijst voorkomt, wordt er (verplicht) besloten om geen relatie aan te gaan.
Bij bestaande klanten kan de instelling financiële sancties inzetten door tegoeden te bevriezen en geen financiële middelen meer te verstrekken. Er wordt daarnaast bij De Nederlandsche Bank (DNB) een melding gedaan over het constateren van een klant op een sanctielijst.
Onderdeel 2: PEP-lijsten
Op de PEP-lijsten zijn functies in de definitie van Politiek Prominente Personen (Politically Exposed Persons) opgenomen. De lijst onderscheidt diverse gezaghebbende functies, zoals staatshoofden, parlementsleden, ministers, maar ook bestuursleden van internationale organisaties zoals van de EU en de VN.
Deze personen zijn extra vatbaar voor corruptie en omkoping. Om deze reden brengen PEP’s een verhoogd risico met zich mee en dient er een verscherpt onderzoek plaats te vinden. Ook bij familieleden of nauwe zakenrelaties van een PEP wordt verscherpt onderzoek uitgevoerd.
Onderdeel 3: Adverse Media screening
Adverse Media, of bad press, is elke vorm van negatieve berichtgeving over een specifieke persoon of bedrijf. Door het monitoren van openbare en externe gegevensbronnen tijdens een AML-screening kan negatieve informatie omtrent een klant naar boven komen.
Door hier kennis en inzicht in de te hebben, kan de financiële instelling risico’s herkennen die te maken hebben met o.a. fraude, terrorisme en/of witwassen. Voorbeelden van openbare bronnen waaruit blijkt dat partijen betrokken kunnen zijn bij bijvoorbeeld witwassen zijn de Panama Papers en de Pandora Papers.
Onderdeel 4: Transactiemonitoring
Transactiemonitoring houdt in dat de transacties en acties van de klant worden gemonitord en getoetst aan het bekende klantbeeld. Er wordt bepaald of de transacties in lijn zijn met de aard van de klant en/of verklaarbaar zijn wanneer afwijkende transacties voorkomen.
Ongebruikelijke transacties kunnen mogelijk duiden op witwassen en/of terrorisme financiering. Het is daarom van belang dat een AML Analist de transacties onderzoekt, een risicobeoordeling maakt en een melding doet indien het gaat om vermoedelijk verdachte transacties.
Onderdeel 5: Voortdurende en periodieke reviews
Door voortdurende monitoring en periodieke reviews uit te voeren, zorgt de financiële instelling ervoor dat er actuele informatie over de klant bekend is. De veranderende omstandigheden kunnen een impact hebben op het risiconiveau van een klant.
Daarnaast kunnen bijvoorbeeld veranderingen op sanctielijsten erom vragen dat bestaande klanten opnieuw een sanctiescreening moeten ondergaan. Ook wanneer er negatieve berichtgeving over een klant naar buiten komt, kan dit een signaal zijn om de klantrelatie te overwegen.
Aan de hand van voortdurende monitoring wordt er gekeken of de activiteiten van klant passend zijn. Indien er afwijkende acties of transacties plaatsvinden, wordt er onderzocht wat dit betekent voor de risicoclassificatie van de klant. Het is dus cruciaal om voortdurende monitoring en periodieke reviews uit te voeren om compliant te blijven.
Succesvolle AML-screening met Etage 0
Etage 0 is een detacheringsbureau gespecialiseerd in AML. Onze professionals werken op (tijdelijke) opdrachtbasis bij gerenommeerde opdrachtgevers zoals ABN Amro, ING, Bank Mendes Gans, Robeco en meer. Bekijk onze AML vacatures of neem contact op om de mogelijkheden voor jouw organisatie te bespreken.
